قصرها در سرزمین های اسلامی تا سدۀ ششم هجری بر پایۀ معجم البلدان یاقوت حموی (د. 626 ق)
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- نویسنده زربانو کهنی
- استاد راهنما مهدی جلیلی حمیدرضا ثنایی
- سال انتشار 1393
چکیده
کلمة عربی قصر مترادف کلماتی چون کاخ، دژ، عمارت بلند و باشکوه و به معنای هر بنای مجللی که حاکمان و سلاطین و خلفا در آن سکونت داشتند و یا کار¬های اداری و اجرایی خود را در آن¬جا انجام می¬دادند، به کار رفته است. این پژوهش، به بررسی و معرفی94 قصر¬ که در شرق و غرب سرزمین¬های اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری از آنها یاد شده است، می¬پردازد. مبنای پژوهش، قصر¬های ذکر شده در کتاب معجم البلدان یاقوت حموی (د. 626 ق) است که برخی از آن قصرها را خلفا و سلاطین در مرکز خلافت و فرمانروایی خود ساخته¬اند و مرکز تصمیم-گیری و ادارة امور کشور بوده است. بخشی دیگر را والیان در ایالات دور¬دست بنا کرده¬اند تا مرکز فرماندهی و حکومت آنان باشد. در دو سدة دوم و سوم هجری، در منطقة عراق (بغداد، کوفه، سامرا و بصره) قصر های بیشتری ساخته شد. همچنین محلّه¬ها و یا روستاهایی هم وجود داشت که با نام قصر معروف بودند. کاخ¬ها نقشه¬های گوناگونی داشتند؛ برخی نقشة مربع و برخی چند ضلعی بودند که امروزه چیزی از این قصر¬ها باقی نمانده است. این پژوهش به صورت فرهنگنامه¬ای و با روش توصیفی، تنظیم شده است، علاوه بر بیان هدف از تأسیس این قصر¬ها، حتی¬الامکان تغییرات و تحولاتی که در کاربرد آن¬ها در طول تاریخ بوده، نیز بررسی شده است. همچنین وجه تسمیه قصر¬ها، بانی اولیه، موقعیت مکانی، کاربرد¬ها و مناسبت¬هایی که از این قصر¬ها یاد شده است، مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت شخصیت¬های علمی و سیاسی منسوب به برخی از قصر¬ها که تبدیل به سکونت¬گاه شده بود، با توجه به داده¬های موجود در منابع مکتوب تاریخی، معرفی شده است
منابع مشابه
سیمای کاشان در معجم البلدان یاقوت حموی
اطلاعاتی که یاقوت حموی (575ـ 625 ق) در فرهنگنامه جغرافیایی معجم البلدان، درباره کاشان به دست داده است، مجمل ولی متنوع است. یاقوت از موقعیت جغرافیایی و اداری کاشان، برخی نواحی آن، پیوستگی‌اش با قم، فتح آن به دست مسلمانان، صنایع سفالین آن و برخی علمای این شهر گزارش داده است. شاید جالب‌ترین بخش گزارش یاقوت، اشاره او به رواج کامل مذهب تشیّع امامیه در کاشان و خبر از رسمی رایج در میان روستائیان این ش...
متن کاملسرآغاز دانش رنگ‌شناسی در تمدن اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری
رنگ‌ها از جمله نمودهای طبیعت‌اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند. در این مقاله سرچشمه‌های دانش رنگ‌شناسی را در سده‌های آغازین تمدن اسلامی معرفی می‌کنیم. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مسلمانان اندیشه‌های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده‌اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه‌های متفکرانی همچون کِ...
متن کاملنیشابور و پایگاه علمی آن از منظر یاقوت حموی مطالعه موردی سده های چهارم تا ششم هجری
نیشابور از شهرهای شرق اسلامی است که در دوره هایی از تاریخ اسلامی در علوم و توسعه آن جایگاهی ممتاز داشت. توجه علمای بزرگ به این شهر و حتی اقامت در آن، نیشابور را به یکی از مهم ترین مراکز علمی آن دوران تبدیل کرد. موقعیت ممتاز نیشابور، جغرافی نویسانی چون یاقوت حموی را به ارائه گزارشی در خور از این شهر وا داشته است. یاقوت حموی تاریخ و تحولات این شهر را در کتاب معجم البلدان و شرح حال علما، متفکرا...
متن کاملسرآغاز دانش رنگ شناسی در تمدن اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری
رنگ ها از جمله نمودهای طبیعت اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده اند. در این مقاله سرچشمه های دانش رنگ شناسی را در سده های آغازین تمدن اسلامی معرفی می کنیم. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مسلمانان اندیشه های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه های متفکرانی همچون کِ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023